Wim in Senegal tijdens de proeftocht Hr.Ms. Piet Heyn Wim in Senegal tijdens de proeftocht Hr.Ms. Piet Heyn

Ze werden gebouwd in series van vier. En de bouw geschiedde in een zeer hoog tempo, want er moesten er élk jaar twee worden opgeleverd. Terugblik op een monsterproject: de aanschaf van de twaalf fregatten van de Kortenaerklasse.

Ze werden ook wel S-fregatten of standaardfregatten genoemd, de serie oorlogsschepen voor de Koninklijke Marine, die De Schelde tussen 1975 en 1983 bouwde. Wim Wattel was nauw betrokken bij dit grote project, dat zijn beslag kreeg in een bloeiperiode van De Schelde.

Wim werkte 46 jaar bij De Schelde/Damen. Begonnen als bankwerker, schopte hij het tot bankwerkersbaas – tijdens de bouw van Hr.Ms. Kortenaer – , assistent-bedrijfsleider en uiteindelijk productiecoördinator.

“De bouw van deze schepen was nodig, omdat de Nederlandse Marinevloot verouderd was”, herinnert Wim zich. “De S-fregatten kregen als eerste Marineschepen computerapparatuur. Ook de bewapening werd moderner. In tegenstelling tot voorgangers, die alleen kanonnen aan boord hadden, werd dit scheepstype ook bewapend met raketten, en kon het torpedo’s afvuren.”

Wim installeerde en testte de automatisering aan boord en verrichtte beproevingen, onder meer tijdens sea trials. “De S-fregatten hadden twee schroefassen met verstelbare schroeven. Iedere schroefas werd aangedreven door één RR Tyne en één RR Olympus gasturbine.”

“Het was een heerlijke tijd. Alles stond in het teken van groei.”
Vijf S-fregatten aan de kade in Vlissingen Vijf S-fregatten aan de kade in Vlissingen

Wim was werkzaam op afdeling 806 (afbouw voortstuwing) van Scheepsnieuwbouw. “Ik moest regelmatig switchen tussen het werk aan de fregatten en de bouw van koopvaardijschepen”, blikt hij terug. “Want in die jaren leverde De Schelde ook nog een viertal autoschepen aan de Noorse rederij Höegh.”

De Schelde was onderdeel van het grote scheepsbouwconcern Rijn-Schelde-Verolme (RSV). “Door een goed ontwerp en goede keuze van materialen zijn het betrouwbare, prima schepen gebleken die gemiddeld 25 jaar door de Koninklijke Marine zijn ingezet. Alle schepen zijn na uitdienststelling verkocht en zijn, met uitzondering van één schip, nog steeds in gebruik. Het waren naar mijn mening de beste schepen die we ooit hebben gemaakt.”

Er werden er dus twaalf gebouwd, maar eigenlijk kun je zeggen dat De Schelde veertien standaardfregatten leverde, vertelt Wim. “Tijdens het werk aan de tweede serie van vier, zijn de nummers 2 en 3 uit die serie vanuit de bouwlijn aan de Griekse Marine verkocht. De overgebleven serie van tien voor onze Marine is aangevuld met de twee L-fregatten – de Van Heemskerckklasse. In de basis zijn dit S-fregatten, maar met een afwijkende opbouw.”

Wim kijkt terug op “een mooi, uitdagend project”.

“Het was een heerlijke tijd. De Schelde kon als onderdeel van RSV investeren in mensen, middelen en gereedschap. Alles stond in het teken van groei.”