Schrijf je in voor de nieuwsbrief
In 2025 viert Damen Naval een dubbel jubileum: 150 jaar sinds de oprichting van de Koninklijke Maatschappij De Schelde en 25 jaar als Damen Naval, de gespecialiseerde marine-afdeling van Damen Shipyards Group.
Het bedrijf vindt zijn oorsprong in 1875, toen de Koninklijke Maatschappij De Schelde werd opgericht in Vlissingen. De strategische locatie met directe toegang tot de Noordzee via de Westerschelde zorgde ervoor dat De Schelde een belangrijpe speler werd in de Nederlandse marinescheepsbouw. In 2000 begon een nieuw hoofdstuk toen De Schelde werd overgenomen door Damen en Damen Naval werd opgericht, een onderneming gespecialiseerd in complexe, unieke en innovatieve marineschepen.
Hr.Ms. Noord-Brabant (D810) was een Nederlandse onderzeebootjager die in juni 1955 in dienst is gesteld en in 1974 uit dienst.
Slechts vier maanden na de oprichting ontving De Schelde het predicaat ‘Koninklijk’. Vandaag de dag, als een van de oudste bedrijven die nog steeds actief is in zijn oorspronkelijke vakgebied – marinescheepsbouw – blijft deze onderscheiding een symbool van de voortdurende bijdrage aan de Nederlandse industrie en de hechte samenwerking met de Koninklijke Marine. In de afgelopen 150 jaar heeft het bedrijf meer dan 420 schepen geleverd als betrouwbare ontwerper, ingenieur, bouwer, integrator en serviceverlener gedurende de gehele levenscyclus van een schip.
Vakmanschap en sociale betrokkenheid
Onder leiding van pioniers zoals ingenieur Bruno Tideman, directeur Joseph van Raalte en hoofdingenieur William Martin legde De Schelde de basis voor de moderne marinebouwkunde. Vanaf het begin was de scheepswerf niet alleen een middelpunt van industriële innovatie, maar ook een hoeksteen van de lokale gemeenschap. De Schelde zorgde voor werkgelegenheid, bouwde woonwijken en introduceerde als één van de eerste bedrijven in Nederland een eigen bedrijfsgeneeskundige dienst.
Tussen 1906 en 1940 werden er 20 onderzeeboten gebouwd op onze werf in Vlissingen. De eerste was de O.1 gebouwd in 1906.
Dit was niet de enige keer dat De Schelde aan de bron stond van belangrijke innovaties. In 1906 bouwde de scheepswerf de eerste Nederlandse onderzeeboot: Hr.Ms. O.1. Het is één van de vele vaartuigen die in Vlissingen voor de Koninklijke Marine zijn ontworpen en gebouwd. De eerste grote marineopdracht stamt uit 1878: het ijzeren brikgetuigde opleidingsschip Castor (zie foto bovenaan) voor de Koninklijke Marine. Dit markeerde het begin van een lange samenwerking die de toekomst van de scheepswerf zou bepalen.
Geavanceerde marinetechnologieën
Halverwege de twintigste eeuw bouwde De Schelde schepen die voldeden aan de eisen voor moderne maritieme verdediging. In de jaren zeventig begon de scheepswerf met de bouw van geleide-wapenfregatten van de Tromp-klasse, ontworpen voor commandovoering. Hierop volgden de standaardfregatten (S-fregatten) en de multifunctionele M-fregatten, die waren afgestemd op de veranderende eisen van de NAVO. In snel tempo voegde de werf amfibische transportschepen, luchtverdedigings- en commandofregatten en andere geavanceerde marineschepen toe aan haar portfolio.
Voor buurland Duitsland ontwerpt en bouwt Damen Naval de F126-fregatten, de grootse fregatten voor de Duitse Marine.
De overgang naar Damen Naval
Na de overname door Damen Shipyards Group evolueerde het bedrijf tot Damen Naval, waarmee de rijke historie van de scheepswerf wed gecombineerd met Damen’s wereldwijde expertise. Binnen enkele jaren introduceerde Damen Naval de innovatieve modulaire SIGMA-fregatten, die naar de wens van de klant afgebouwd kunnen worden. Door kennisdeling stimuleert Damen Naval de lokale industrie en stelt het landen in staat om de schepen op hun nationale scheepswerven te bouwen. Inmiddels zijn tien van deze fregatten in de vaart voor marines wereldwijd, met een elfde op komst.
De toekomst van marinebouw
Juist rondom de 150e verjaardag verandert de wereld in hoog tempo, met groeiende veiligheidsuitdagingen voor Europa en Nederland. Anno 2025 is er het besef van het belang om de krijgsmacht en marinevloot te vernieuwen en te versterken. De rest van Europa gaat daar nu ook mee aan de slag. Daarom werkt Damen Naval sinds kort als strategisch partner van launching customer Defensie aan de vernieuwing en vervanging van de vloot van de Koninklijke Marine. Hiervoor wordt samengewerkt met veelal Nederlandse partners en toeleveranciers. Zo biedt het bedrijf óók voor Nederland een betekenisvolle bijdrage, die ingezet kan worden in de zo nodige Europese defensiesamenwerking.
De nieuwe Anti-Submarine Warfare (ASW) fregatten zijn voor meerdere taken inzetbaar, al ligt de nadruk op onderzeebootbestrijding.
De vervanging van de vloot omvat het Combat Support Ship Den Helder en de nieuwe Anti-Submarine Warfare (ASW) fregatten. Daarnaast leidt Damen Naval diverse marinebouwprojecten voor NAVO/EU-partners, waaronder de ASW-fregatten voor de Belgische Marine en het F126-fregattenprogramma voor de Duitse Marine.
Van de oorsprong 150 jaar geleden tot de huidige hoofdrol als enige Nederlandse marine-OEM, blijft Damen Naval de toekomst van de marinescheepsbouw vormgeven. Het historische erfgoed van De Schelde leeft voort in elk schip dat te water gaat en elke missie die wordt ondersteund.